یادداشت و مقاله

دولت در دوران کووید-۱۹

برای مبارزه با همه گیری به دولت بزرگ نیاز است. مسئله مهم این است که بعد از آن چگونه به وضع قبلی بازخواهد گشت.

اکونومیست نسخه ۲۶ مارس ۲۰۲۰
ترجمه: آرش آزادی

تنها در چند هفته ویروسی به قطر ده هزارم میلیمتر، دمکراسی های غربی را متحول کرد. دولت ها، کسب و کارها را تعطیل و مردم را در خانه ها حبس کردند. آنها وعده تریلیون ها دلاری برای حفظ اقتصاد و حمایت از زندگی مردم دادند. اگر کره جنوبی و سنگاپور الگو قرار بگیرند، حریم خصوصی پزشکی و الکترونیک کنار گذاشته می شوند. این چشمگیرترین گسترش قدرت دولت از زمان جنگ جهانی دوم است.

هر روز بدعت جدیدی گذاشته شده و تابوی جدیدی شکسته شده است. نه تنها در تعیین جریمه ها یا مجازات های حبس برای افراد عادی بخاطر انجام کارهای عادی بلکه حتی در اندازه و گستره نقش دولت در اقتصاد نیز بدعت های جدیدی گذاشته شده است. کنگره امریکا آماده تصویب بسته ای به ارزش تقریبا ۲ تریلیون دلار شده است، یعنی به اندازه ۱۰ درصد از GDP، و دوبرابر آنچه در بین سال های ۲۰۰۷ تا ۲۰۰۹ صورت گرفت. تضمین اعتبارها در انگلستان، فرانسه و دیگر کشورها به ۱۵% از GDP آنها می رسد. بانک های مرکزی پول چاپ می کنند و از آن برای خرید دارایی های درگردش استفاده می کنند. حداقل برای مدتی دولت ها به دنبال ممنوعیت اعلام ورشکستگی می روند.

برای کسانی که به دولت محدود و بازارهای باز باور دارند، بیماری کووید-۱۹ نشانگر یک مشکل است. دولت باید قاطعانه عمل کند. اما تاریخ نشان داده است که بعد از بحران ها دولت همه زمینی را که گرفته است پس نمی دهد. این موضوع امروزه نه تنها بر اقتصاد اثر می گذارد بلکه بر حریم خصوصی افراد نیز اثرگذار است.

این که دولت در طول بحران ها رشد می کند تصادفی نیست. دولت ها ممکن است در همه گیری گرفتار شوند اما آنها به تنهایی می توانند منابع عظیمی را به سرعت بسیج کنند. امروز آنها به بستن و ایزوله کردن کسب و کارها برای متوقف کردن ویروس نیاز دارند و تنها می توانند فروپاشی اقتصادی ناشی از آن را تعدیل کنند. تولید ناخالص داخلی در امریکا و منطقه اروپایی می تواند ۵ تا ۱۰ درصد و شاید هم بیشتر افت کند.

یکی از دلایلی که یاعث می شود نقش دولت تا این حد سریع تغییر کند این است که کووید-۱۹ مثل یک آتش سوزی وحشی گسترش پیدا می کند. در کمتر از چهار ماه این ویروس از بازاری در ووهان به تمام کشورهای جهان سرایت کرد. هفته گذشته ۲۵۳۰۰۰ مورد جدید ثبت شده است. مردم از مثال ایتالیا ترسیده اند که نزدیک به ۷۴۰۰۰ مورد ابتلا به بیماری را ثبت کرده و یک سیستم بهداشتی در کلاس جهانی را درهم شکسته و منجر به مرگ ۷۵۰۰ نفر شده است.

این هراس دلیل دیگری برای تغییر سریع است. زمانیکه دولت بریتانیا، تلاش کرد دخالت دولتی را در سطح حداقلی نگه دارد، به کم کاری و واکنش دیرهنگام و ناکافی متهم شد. برعکس فرانسه این هفته قانونی را به تصویب رساند که به دولت قدرتی فراتر از کنترل جابجایی های مردم را داده و اجازه می دهد که قیمت ها و تقاضای کالاها را مدیریت کند. در طول بحران ها رئیس جمهور فرانسه، امانوئل مکرون، شاهد افزایش تعداد طرفدارانش بوده است.

تاکنون در بیشتر دنیا، دولت با افزایش مداخله و فشار اقتصادی به بیماری کووید-۱۹ واکنش نشان داده است. با گسترش همه گیری، به نظر می رسد که دولت نیز بیش از پیش قدرت منحصر به فرد خود برای تحت نظر گرفتن مردم با استفاده از داده هایشان را توسعه داده است. هنگ کنگ از اپلیکیشن های روی موبایلتان که مکان شما را نشان می دهند، برای اجرای قرنطینه ها استفاده کرده است. چین از یک سیستم گذرنامه ای برای تعیین این که چه کسی اجازه خروج از منزل را دارد استفاده کرده است. داده های تلفن همراه به طراحان مدل ها کمک کرده است که بتوانند شیوع بیماری را پیش بینی کنند. و اگر دولتی بیماری کووید-۱۹ را مهار کرد، آنطور که چین کرده است، باید از موج دوم شیوع بیماری در میان بسیاری از افرادی که هنوز هم مستعد ابتلا هستند، با پیش بینی و جدا کردن دسته های جدید جلوگیری کند. کره جنوبی می گوید که برای ردیابی خودکار تماس های افرادی که تازه مبتلا شده اند، با استفاده از تکنولوژی موبایل، بجای ۲۴ ساعت در ده دقیقه به نتیجه می رسد.

این افزایش عظیم در قدرت دولت آنچنان سریع جای خود را پیدا می کند که فرصتی برای بحث و مجادله نمی دهد. برخی به خودشان قوت قلب می دهند که این موقتی است و مانند آنفلوآنزای اسپانیایی تقریبا هیچ نشانه ای از خود باقی نخواهد گذاشت. با این حال، اندازه واکنش به کووید-۱۹، آن را در زمره جنگ و رکود قرار می دهد. و سوابق حاکی از آن است که بحران ها به ماندگاری و دائمی شدن دولت های بزرگتر با قدرت ها و مسئولیت های بیشتر و مالیات هایی برای پرداخت هزینه های آن منجر خواهد شد. دولت رفاه، مالیات بر درآمد، و ناسیونالیسم، همگی از بحران و تضاد بیرون می آیند.

برخی از تغییرهای امروزی اگر موجب آن شود که دولت ها برای همه گیری بعدی آماده تر باشند، مطلوب خواهند بود، و همچنین اگر باعث سرمایه گذاری بر روی سلامت عمومی شود، بخصوص در آمریکا که اصلاحات در این حوزه ضروری است، می تواند خوب باشد. برخی از کشورها به پرداخت هزینه درمان مناسب نیاز دارند.

برخی دیگر از تغییرات ممکن است صراحت کمتری داشته باشند اما بازگرداندن و لغو آن ها دشوار خواهد بود چون حتی قبل از همه گیری نیز توسط حوزه های انتخاباتی و گروه های صاحب رای قدرتمندی پشتیبانی می شدند. بطور مثال برداشته شدن پیمان منطقه یورو که انتظار می رفت مقرراتی برای قرض گرفتن های دولت های عضو اتحادیه اعمال کند. به همچنین، بریتانیا راه آهن خود را تحت کنترل دولت آورده است، اقدامی که قرار است موقتی باشد اما ممکن است هرگز به حالت قبلی برنگردد.

نگرانی بیشتر از شیوع عادت های بد است. دولت ها ممکن است به سمت خودکفایی بروند. بعضا از ترس این که مواد اولیه برخی داروها که در چین تولید می شوند از دسترس خارج شوند. ]ممکن است در این حوزه به سیاست خودکفایی روی آورند.[ روسیه، صادرات غلات را بطور موقت ممنوع کرده است. کارخانه داران و سیاستمدارن اعتماد خود را نسبت به زنجیره تامین از دست داده اند. از اینجا تا حمایت دولتی طولانی مدت از قهرمانان ملی که هزینه اش را مالیات دهندگان خواهند پرداخت، تنها یک گام کوتاه فاصله است. چشم انداز تجارت هم اکنون نیز تیره و تار است و این ها ابرهای بیشتری روبروی آن و بازسازی اش قرار خواهد داد. و در طولانی مدت، گسترش وسیع و بادوام دولت همراه با بالاتر رفتن چشمگیر بدهی عمومی به نظر می رسد که به ایجاد نوع کم تحرک تری از سرمایه داری منجر خواهد شد.

اما این بزرگ ترین مشکل نیست. نگرانی های بزرگ تر در جای دیگری نهفته اند، در سوء استفاده از منصب و تهدیدهایی برای آزادی. بعضی از سیاستمداران هم اکنون نیز شروع کرده اند به قدرت گرفتن، مثل مجارستان که به دنبال یک وضعیت اضطراری نامحدود است. نخست وزیر اسرائیل، بنیامین نتانیاهو، به نظر می رسد که بحران ها را به عنوان فرصتی برای فرار از محاکمه به اتهام فساد می بیند.

نگران کننده ترین مسئله، گسترش نظارت سرزده دولت هاست. جمع آوری و پردازش داده های تهاجمی گسترش خواهد یافت چرا که در خط مقدم واقعی مدیریت بیماری قرار دارد. اما این کار نیازمند دسترسی روزمره به سوابق الکترونیکی و پزشکی شهروندان است. دولت نسبت به استفاده از نظارت پس از همه گیری نیز وسوسه خواهد شد، همانگونه که پس از ۱۱ سپتامبر قوانین ضد ترور گسترش پیدا کرد. این ممکن است با رهگیری موارد انتقال بیماری سل یا فروشندگان مواد مخدر شروع شود. هیچ کس نمی داند کجا می تواند به پایان برسد، بخصوص در صورتی که در مواجهه با کووید-۱۹ ، چین دیوانه نظارت به عنوان الگو در نظر گرفته شود.

ممکن است برای مواجهه با کووید-۱۹ نیازمند نظارت باشیم. وضع قوانینی که در زمان معینی محدود بوده و به طور خودکار حذف می شوند و نظارت داخلی، می تواند به پایان نظارت دولتی در زمان مقرر کمک کند. اما مدافع اصلی در برابر دولت بزرگ و مداخله گر در تکنولوژی و اقتصاد، خود شهروندان خواهند بود. آنها باید به خاطر داشته باشند که دولت همه گیر برای تمام ایام زندگی مناسب نیست.

Website | + posts

دانشجوی مدیریت استراتژیک

آرش آزادی

دانشجوی مدیریت استراتژیک

نوشته های مشابه

‫۲ دیدگاه ها

پاسخ دادن به علی فتاحی لغو پاسخ

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد.

دکمه بازگشت به بالا